Tìm ra đam mê bản thân – Làm thế nào?

“Đam mê” – từ mà rất nhiều người thành công cũng như chưa có thành tựu gì cũng nhắc đến. Ai cũng tin nó là một phép màu và nghĩ rằng “Nếu ai đó sở hữu hay tìm ra đam mê của chính mình thì chắc hẳn sẽ rất là hạnh phúc và thành công.

Quả nhiên khái niệm đam mê là có thật, nó mang trong mình sức mạnh khổng lồ và tràn đầy nhiệt huyết. Nhưng đa số chúng ta đều có những nhìn nhận và niềm tin sai lầm trong quá trình tìm kiếm đam mê bản thân.

Sự thật thứ nhất: Đam mê đến từ thành công

Tất cả xúc cảm con người tồn tại trên cõi đời này vì một hay những lý do tốt đẹp nào đó. Bụng chúng ta thấy đói là dấu hiệu thông báo rằng hãy bồi dưỡng cho bản thân nếu không sẽ bị chết đói. Chúng ta cảm thấy no thông báo dấu hiệu cần nghỉ ngơi nếu không sẽ bị bội thực. Và chúng ta cảm thấy “đam mê”, đó là dấu hiệu cho thấy rằng: Chúng ta sẽ luôn luôn tập trung sự nỗ lực bản thân cho những điều mà sẽ đền đáp, tưởng thưởng cho ta nhiều nhất.

Hãy tưởng tượng bạn bắt đầu tham gia vào một lớp học nhảy. Ban đầu khá là dễ dàng phải không nào! Bạn nhận ra rằng mình đang tiến bộ, phát triển tốt và học nhanh hơn một cách rất nhanh. Bạn cảm thấy ngày càng phấn khích. Sự phấn khích này ngày càng tăng khiến bạn cảm thấy đó chính là đam mê của bạn, và sự đam mê đó làm cho bạn muốn tiếp tục đến lớp nhanh hơn để được học nhiều hơn, thậm chí bạn còn muốn đầu tư thời gian nhiều hơn để cải thiện những kỹ năng học được và đặc biệt là muốn tìm tòi, sáng tạo thêm để kết hợp, tận dụng các điểm mạnh của mình hơn nữa.

Sự thất vọng chính là kẻ thù của đam mê.

Nếu bạn cứ phải ngày ngày vật lộn với một việc gì đó, bạn sẽ không bao giờ có đam mê với nó. Bạn sẽ tìm mọi cách để né tránh nó và chắc chắn rằng bạn sẽ không bao giờ cải thiện được tình trạng này đâu.

Đa số mọi người đều chọn con đường ngược lại. Họ cho rằng đầu tiên cần phải khám phá ra đam mê của mình trước, rồi từ đó mình sẽ trở nên xuất xắc và thành công. Nhưng thực tế cho thấy rằng, việc bạn trở nên xuất sắc sẽ đến trước việc tìm ra đam mê. Hãy theo đuổi sự ưu tú, thành công sẽ theo đuổi bạn.

 

Sự thật thứ hai: Đam mê bị dập tắt khi bạn còn bé

Vềlý thuyết, thời thơ ấu là khoảng thời gian tuyệt vời để bạn có cơ hội trải nghiệm tất cả mọi thứ, tìm kiếm tài năng bản thân và rồi khám phá ra đam mê của mình.

Nhưng hãy nhớ lại khoảng thời gian đó đi! Bằng một cách nào đó, hệ thống giáo dục với hàng chục môn học và xếp loại học sinh hay thậm chí môi trường xung quanh đang tạo ra một sức ép như để “đè chết” đam mê của bạn.

Đi học cũng vậy, trong hàng tỉ người, rõ ràng  không phải ai cũng có thể xuất sắc các môn học tại trường. Điều gì sẽ xảy ra nếu kỹ năng thực sự của bạn nằm ở việc diễn thuyết, ở những điệu nhảy, hay ở việc trở thành một nhà bình luận games trên Youtube? Đó là những thứ trường học không dạy bạn. Nên cũng không quá khó hiểu nếu đam mê của bạn bị lãng quên, vì bạn đang bận bịu chạy theo những lớp học thêm để đạt được những thành tích, bằng cấp…mà gia đình và mọi người kỳ vọng nơi bạn.

Và rồi cứ thế, mọi người lớn lên và nghĩ rằng “mình chả có bất kì đam mê gì”.

“Khi còn nhỏ, bạn ước mơ lớn lên sẽ làm gì?”. Đây là một câu hỏi tuy đơn giản nhưng rất hữu ích để giúp bạn gợi  lại những điều đã bỏ quên bởi vì những vòng xoáy lẩn quẩn của cuộc đời. Hãy dành cho mình một mảnh không gian và một khoảng thời gian yên tĩnh để tĩnh tâm trả lời câu hỏi này; bởi vì bạn sắp sửa quay ngược về cái thời mà trí tưởng tượng của bạn còn đầy ắp sự phong phú và ngập đầy những mơ mộng về bản thân mình khi làm nên những điều lớn lao và diệu kỳ.

Đó có phải là những gì mà bạn đã từng nói với người khác là bạn muốn trở thành hoặc muốn đạt được? Bạn đã từng thích làm điều gì? Từng thích đi đến những đâu? Và có khi nào đã từng mong muốn được tạo ra giá trị gì cho thế giới này, cho những người xung quanh?

Hãy thử cân nhắc đến những đam mê thuở ấu thơ. Hiện tại, bạn có đang theo đuổi việc thực hiện những ước mơ của mình, song song với công việc đang làm không? Nếu không thì hãy hỏi tiếp vì sao nhé? Bạn có cảm thấy hứng thú và yêu thích những thứ tương tự như lúc thiếu thời bạn vẫn từng mơ không?

Sự thật thứ ba: Bạn hoàn toàn có thể tạo ra đam mê

Hầu hết những người thành công trong cuộc sống không lựa chọn đam mê của bản thân theo cách giống việc chọn một cuốn sách có sẵn trên kệ sách.

Thực tế, Bill Gates, Steve Jobs, Mark Zuckerberg… là những doanh nhân vĩ đại và cực kỳ thành công. Họ không học đại học, và không có bằng đại học (Tôi muốn nhấn mạnh là không học đại học, và không có bằng đại học. Vì không có bất kì ai thành công mà không cần phải học cả. Chỉ là họ học bằng nhiều cách khác nhau). Không phải bởi vì họ ngu ngốc – mà vì họ tìm thấy các lĩnh vực khác, các ý tưởng khác… mà khi làm nó, theo đuổi nó, họ có thể phát triển được các kĩ năng mà nền giáo dục đã không giúp họ làm được việc đó.

Hay nói một cách khác hơn, họ chủ động tạo ra đam mê cho chính mình.

Dưới đây là một số lựa chọn/một số cách mà bạn có thể tham khảo để tìm ra đam mê cho chính mình.

Lựa chọn thứ nhất: Tạo ra một cái gì đó

Khi bạn tạo ra một cái gì đó mới, nghĩa là bạn đang sáng tạo ra niềm đam mê của chính mình

Bạn có thể thiết kếmột trang web, viết blog, viết truyện, viết sách để chia sẻ cảm xúc hay những bài học của mình với những người xung quanh. Hay đơn giản hơn là lập một fanpage, một kênh youtube để chia sẻ về kiến thức cũng như kỹ năng mà bạn có. Bằng cách sáng tạo ra  những thứ chưa từng có, bạn có thể trở nên ngày càng đặc biệt và bạn sẽ gặt hái được nhiều thành tựu hơn trong tương lai.

Có một điều quan trọng mà bạn phải chú ý, và điều này tuân theo Quy tắc số 1: Đam mê đến từ thành công. Vậy nên, nếu câu chuyện hay trang web của bạn chỉ vỏn vẹn có vài người theo dõi sau một năm, chắc chắn rằng bạn sẽ chẳng thể nào có động lực để tiếp tục nó được nữa. Nhưng nếu từ những việc bạn chưa từng làm ấy bạn nhận được 10 triệu mỗi tháng, hẳn là bạn sẽ dẹp công việc hiện tại của mình ngay rồi phải không! Nếu bạn đi làm và chỉ kiếm được có vài triệu sau 2 – 3 năm, có thể bạn sẽ không còn đủ đam mê nó để tìm tòi, học hỏi, phát triển lên nữa. Bạn phải đạt được kết quả, đạt được thành công để nuôi dưỡng đam mê của mình.

Bạn để ý đi, ai cũng muốn có một thân hình khỏe mạnh nhưng có mấy ai chịu dậy sớm tập gym hay chạy bộ đâu. Chỉ có một số ít người dám thử một cái gì đó mới, và đạt được những kết quả to lớn. Và bạn hoàn toàn có thể là một trong số họ, chỉ cần bạn dám dấn thân và dám bước đi những bước đầu tiên.

Bạn sẽ thấy mô thức này gần như được thể hiện qua hầu hết tất cả các nhân vật nổi tiếng và vĩ đại trong lịch sử. Một sinh viên Harvard bình thường Mark Zuckerberg sẽ không bao giờ có được một Facebook thành công như hiện tại nếu như ngày đó, Mark không bắt đầu bước đi bước đầu tiên bằng cách học cách xây dựng một trang web nền tảng mạng xã hội mới lạ với những ý tưởng sơ khai của mình. Và điều này đã tạo nên sự khác biệt, bởi chính ngay cả những lập trình viên giỏi hơn anh cũng chẳng được dăm ba lần dám thử. Và thế là một thí nghiệm nhỏ sơ khai ban đầu đã trở thành mạng xã hội nổi tiếng nhất thế giới – Facebook.

Lựa chọn thứ 2: Dẫn đầu một xu hướng mới

Bạn biết khái niệm “đại dương đỏ” và “đại dương xanh” chứ? Một lĩnh vực càng được hình thành kiên cố và lâu đời thì sẽ càng khó để ta dấn thân tranh đấu và cạnh tranh. Hàng triệu người đã ở đại dương đỏ đó trước bạn, và nếu không chứng tỏ được sự vượt trội của bản thân, niềm đam mê của bạn dành cho lĩnh vực ấy cũng theo đó mà thuyên giảm. Đâu đó luôn tồn tại những giới hạn, nơi mà tất cả mọi người đều buông xuôi. Nhưng đâu đó vẫn luôn hiện hữu những khả năng, những cơ hội dù bình thường nhất, nhỏ nhất nhưng vẫn có thể để lại những kết quả to lớn nếu bạn biết nắm bắt và tận dụng nó.

Lui về năm 2005, bạn chỉ mới chỉ là 1 đứa nhóc chập chững “cho ra lò” những videos trên Youtube. Bạn tiếp tục bước đi và sự phát triển khơi dậy trong bạn niềm hứng khởi. Bạn đã đam mê công cụ mới toanh và vô giá này trước lúc cả thế giới nhận ra Youtube là “một món hời” với 4 tỷ lượt xem mỗi ngày.

Thật ra đó đâu phải là điều quá to tát. Ngoài kia có nhiều Youtubers nổi tiếng, thành công như Pewdiepie, nigahiga, Smosh… và họ đều bắt đầu từ một điểm giống nhau: họ đều đi trước những người khác. Và trường hợp này cũng tương tự với những blogger đầu tiên, những rapper, những nhà thiết kế games đầu tiên…

Nếu bạn có thể khai phá ra thứ gì đó còn sơ khai nhưng đang có xu hướng phát triển và nỗ lực để thành thạo trong lĩnh vực ấy, bạn sẽ thấy thành công đến cực kỳ dễ dàng, thậm chí là mất luôn cả sự công bằng trong đường đua cạnh tranh này, vì bạn là người xuất phát trước. Và cũng từ ấy, đam mê trong bạn chính thức được khơi nguồn.

Lựa chọn 3: Phát triển bản thân từ những điểm mạnh

Nghiên cứu cho thấy rằng bất cứ ai trong số chúng ta sẽ rất khó khăn để có thể thành công nếu chỉ giỏi duy nhất một kĩ năng. Nhưng chúng ta có thể tạo nên sự khác biệt nếu biết cách kết hợp nhiều kĩ năng với nhau theo cách của riêng mình.

Đơn cử như nếu bạn chỉ là một họa sĩ “tàng tàng” và một óc khôi hài “tàm tạm”. Sẽ là rất khó để có thể đạt tới đỉnh cao nghệ thuật và cũng rất trắc trở để phát triển sự nghiệp bằng khả năng hài hước của minh. Nhưng biết đâu đấy, bạn có thể trở thành một họa sĩ hoạt hình vui nhộn xuất sắc nếu biết kết hợp 2 khả năng này.

Hoặc lấy ví dụ một sinh viên kinh tế biết lập trình và có kỹ năng bán hàng ở tầm trung bình khá. Nếu cậu ấy  biết cách gầy dựng sự nghiệp từ việc kết hợp hai kỹ năng trên, cậu ta sẽ là ông chủ của những ai chỉ biết sử dụng các kĩ năng đó một cách riêng lẻ.

Đa sốnhững người thành công đều không bao giờ xuất sắc trong một kĩ năng riêng biệt. Họ kết hợp nhiều kỹ năng lại với nhau, thậm chí ngay cả khi không có kĩ năng gì quá nổi bật, nhưng bằng việc kết hợp chúng lại với nhau, họ khiến chúng trở nên độc đáo và khác biệt. Steve Jobs không phải là kỹ sư giỏi nhất, nhân viên bán hàng tốt nhất, nhà thiết kế hoặc nhà kinh doanh vĩ đại nhất thế giới. Nhưng ông chỉ cần tốt vừa đủ ở mỗi thứ, kết hợp chúng tại với nhau để tạo ra những kết quả còn vĩ đại hơn nhiều.

Đây chính là nguyên tắc cuối cùng bạn cần nhớ để tìm ra đam mê trong chính mình: Kết hợp các kỹ năng vào một điều gì đó giá trị hơn. Hãy nhớ rằng, niềm đam mê đến từ sự ưu tú. Nếu sự kết hợp mới này giúp đạt được kết quả tốt hơn, đó có thể là niềm đam mê của bạn.

Tại sao đam mê lại quan trọng?

Đam mê thực sự rất hấp dẫn. Khi đam mê đến từ niềm tin rằng bạn thật sự giỏi một điều gì đó, đó là cách chân thành và ấn tượng nhất để thốt lên: “Tôi tuyệt vời theo cách của riêng mình!”.

Đam mê sẽ thuyết phục mọi người đi theo và ủng hộ bạn. Đam mê sẽ thuyết phục mọi người tin tưởng bạn. Nhưng quan trọng nhất, niềm đam mê sẽ thuyết phục chính bản thân bạn. Đam mê là một cảm xúc đặc biệt nó có thể làm cho bạn phát điên và làm việc một cách hăng say bằng cách gieo cho bạn những ý tưởng điên rồ rằng mình có thể thay đổi và khuấy động được cả thế giới. Nó giống như tình yêu vậy, sẽ rất là xứng đáng để bạn chiến đấu để đạt được nó.

Và cũng không khác gì so với tình yêu, chúng ta sẽ chẳng dễ dàng chịu khuất phục cái gọi là vận mệnh mà từ bỏ đam mê của riêng mình.

Nếu bạn vẫn chưa tìm ra đam mê của mình, hãy tạo ra những điều mới, dẫn đầu các xu hướng mới, và hình thành thêm nhiều sự kết hợp mới. Và đừng bao giờ ngừng tìm kiếm.

“Hãy cứ khát khao, hãy cứ dại khờ” – Steve Jobs.

Bài viết được dịch từ “How to find your passion” của tác giả Oliver Emberton.