Hình tượng  nghệ sỹ Lorca trong tác phẩm “Đàn ghita của Lorca” là biểu tượng của cái đẹp, chân-thiện-mỹ trong nghệ thuật. Nói cách khác, Thanh Thảo đã biểu tượng hóa một người nghệ sỹ tài năng bằng những câu thơ đậm tính siêu thực giúp cho người đọc cảm nhận sâu hơn về sự đam mê nghệ thuật và cống hiến cả cuộc đời vì lý tưởng cao đẹp ấy.

Hãy cùng Study Online – Học Trực Tuyến phân tích hình tượng nghệ sỹ Lorca trong bài thơ “Đàn ghita của Lorca” nhé.

Đôi nét về tác giả Thanh Thảo

Cùng với Xuân Quỳnh, Thanh Thảo cùng thuộc thế hệ nhà thơ trưởng thành từ cuộc kháng chiến chống Mỹ nhưng trang thơ Thanh Thảo lại có dấu ấn rất riêng. Ông là người đi đầu trong phong trào cách tân thơ Việt, con đường mà ông lựa chọn để cách tân thơ Việt là việc đào sâu cái tôi nội cảm, tìm kiếm những cách biểu đạt  mới qua hình thức những câu thơ tự do, phá bỏ mọi ràng buộc, khuôn sáo. Thanh Thảo đi theo trường phái thơ tượng trưng siêu thực có nguồn gốc từ phương Tây mà Lorca là một đại biểu đi đầu trong trường phái thơ đó. Bài thơ “Đàn ghita của Lorca” được rút ra từ tập “Khối vuông ru bích”, bài thơ đã xây dựng thành công hình tượng nghệ sỹ Lorca.

Hình tượng nghệ sỹ Lorca

Lorca là một nghệ sĩ thiên tài người Tây Ban Nha, ông một tầm ảnh hưởng sâu rộng trong đời sống chính trị cũng như trong sống nghệ thuật của Tây Ban Nha. Trong đời sống nghệ thuật, Lorca là một trong những người đi đầu trong phong trào cách tân nền nghệ thuật già nua của Tây ban Nha. Trong đời sống chính trị, Lorca là người khởi xướng phong trào đấu tranh chống lại chế độ độc tài thân phát xít đã quá phản động. Năm 1936, bè lũ Phrăng-cô quá hoảng sợ trước tầm ảnh hưởng của Lorca nên chúng đã tìm cách bắt và sát hại ông. Tuy nhiên sau cái chết của Lorca, tầm ảnh hưởng của ông càng trở nên sâu rộng hơn. Nó vượt ra khỏi biên giới của Tây Ban Nha, tên tuổi của Lorca trở thành một biểu tượng cho công cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa nghĩa phát xít, bảo vệ văn hóa và nền văn minh nhân loại. Sự ảnh hưởng của Lorca không chỉ nằm trong thời đại của ông mà nó còn tồn tại mãi cho tới bây giờ. Cuộc đời, sự nghiệp, những cống hiến của Lorca là nguồn cảm hứng sáng tạo dồi dào để Thanh Thảo viết nên bài thơ này. Và cũng bằng nguồn cảm hứng dồi dào ấy, Thanh Thảo đã xây dựng thành công hình tượng người nghệ sỹ Lorca.

Vài nét về tác phẩm Đàn ghita của Lorca

Bài thơ “Đàn ghita của Lorca” được Thanh Thảo sáng tác theo trường phái thơ tượng trưng siêu thực nên khi đọc đòi hỏi người đọc phải không ngừng liên tưởng, tưởng tượng để cảm nhận được rõ ý thơ.  Qua bài thơ tác giả đã tái hiện lại cuộc sống của Lorca, tái hiện lại sự kiện bước ngoặt đầy bi thảm, đau đớn là cái chết của Lorca. Nhưng trong tiềm thức, trong tình cảm của Thanh Thảo, Lorca vẫn sống, qua đó thể hiện cho chúng ta thấy rõ Lorca là một nghệ sĩ chân chính, ông là một người nghệ sĩ dám sống để đấu tranh vì nghệ thuật, dám chết vì nghệ thuật. Lorca là người nghệ sĩ mang vẻ đẹp bất tử.

Dan ghita cua Lorca

Đàn ghita của Lorca

Sáu câu thơ đầu của bài thơ Thanh Thảo tái hiện sự sống của Lorca. Hình ảnh “những tiếng đàn bọt nước” biểu trưng cho sự sống cũng như sự nghiệp sáng tạo của Lorca, hình ảnh này gợi cho chúng ta hình dung sự sống cũng như sự sáng tạo của Lorca là vô cùng mong manh dễ vỡ.” Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt”, câu thơ nhắc tới xứ sở Tây Ban Nha và hình ảnh “áo choàng đỏ gắt” làm cho ta liên tưởng đến môn thể thao truyền thống của đất nước này: đấu bò tót, một môn thể thao đòi hỏi không chỉ sức mạnh mà người đấu sĩ còn cần phải khôn ngoan và khéo léo, vì vậy trận đấu bò tót nào cũng đầy sự căng thẳng. Hình ảnh ‘áo choàng đỏ gắt” được tác giả nhắc đến ở đây cũng có thể là biểu trưng cho môi trường chính trị của Tây Ban Nha lúc này bức bối, ngột ngạt và phản động. Hình ảnh “những tiếng đàn bọt nước” được đặt cạnh hình ảnh “áo choàng đỏ gắt” cho thấy cuộc sống của Lorca lúc này đang cực kì bức bối , ông dường như đang phải cố gồng mình lên để đối mặt với một chế độ xã hội phản động già nua và có thể nói cuộc sống của ông đang đầy thách thức. Mặc dù phải sống trong môi trường xã hội ngột ngạt, người nghệ sỹ Lorca vẫn không ngừng sáng tạo vì đến câu thơ thứ ba hợp âm tiếng đàn ghita được ngân lên “li la li la li la”, nó biểu trưng cho những sáng tạo của Lorca. Người nghệ sĩ vẫn say sưa với những sáng tạo của mình, vẫn sống lạc quan mặc cho hoàn cảnh sống đang bị bóp nghẹt. Ba câu thơ còn lại của đoạn thơ tái hiện hành trình đi tìm cái tôi nghệ sĩ, đi tìm cảm hứng sáng tạo nghệ thuật của người nghệ sỹ Lorca. Hành trình của người nghệ sỹ Lorca là hành trình đơn độc vì trong hành trình ấy chỉ có một chú ngựa, vầng trăng, vầng trăng thì chếnh choáng, chú ngựa cũng mỏi mòn, rã rời. . Đối với người nghệ sĩ, vầng trăng là tri kỉ, khi vui nhất người nghệ sĩ cũng nghĩ đến trăng, mà khi buồn nhất họ cũng chỉ có trăng là bạn thế nhưng vầng trăng lại “chếnh choáng”, nửa say nửa tỉnh. Có thể nói  Lorca lúc này đang cô đơn, lạc lõng giữa cuộc đời. Người nghệ sĩ đang đi nhưng là đi đâu? Người nghệ sĩ đi lang thang, đi nhưng chưa biết nơi đâu là đích đến. tác giả sử dụng danh từ “miền”, danh từ giới hạn không gian, nơi chốn tạo điểm dừng, đích đến nhưng lại là “miền đơn độc”, miền của tâm trạng, cảm xúc. Người nghệ sĩ đang đi về miền của tâm trạng, miền của cảm xúc, miền cái cội nguồn của sự sáng tạo. Người nghệ sỹ Lorca đang say sưa trong hành trình đi tìm cảm hứng sáng tạo, tìm hướng cách tân nền nghệ thuật già nua. Một lần nữa Thanh Thảo đã chứng tỏ Lorca là người nghệ sĩ sống hết mình vì nghệ thuật,dám hi sinh cho nghệ thuật.